फिनटेक हा शब्द आहे जो आपण वित्त आणि तंत्रज्ञानाला एकत्रित करता तेव्हा मिळतो. साध्या शब्दात, फिनटेक म्हणजे वित्तीय सेवांसाठी तांत्रिक उपाययोजना लागू करणे. फिनटेक टेक्नॉलॉजिकल सक्षम आर्थिक सेवा प्रदान करतात जे ग्राहकांद्वारे प्रवेश करण्यास सुलभ असतात. शिवाय, तंत्रज्ञानाच्या अनुप्रयोगासह, ग्राहकांना त्यांच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी ग्राहकांना नवीन आर्थिक उत्पादने आणि सेवा देण्यात येत आहेत. खरं तर, फिनटेक्सने गुंतवणूकदारांमध्ये त्यांच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करण्याबद्दल जागरुकता वाढविली आणि नंतर त्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी उपाय शोधून काढले. आर्थिक व्यवहार, बँकिंग, गुंतवणूक, बचत इत्यादि करणे आधुनिकतेच्या फाइनटेक कंपन्यांद्वारे दिल्या जाणार्या डिजिटाइज्ड सोल्यूशन्सद्वारे सरलीकृत केले गेले आहे. भारतीय वित्तीय बाजार कसे बनवत आहेत हे तुम्हाला ठाऊक आहे का?
भारत आणि फिनटेक
जगाला व्यापणारा शेवटचा क्रांती भारतात मुख्य भागीदार आहे. अर्न्स्ट अँड यंगद्वारे आयोजित फिन्टेक गोदरेज इंडेक्सबद्दल नुकत्याच झालेल्या जागतिक सर्वेक्षणात असे दिसून आले आहे की भारत हा चीनचा दुसरा 52% अनुदानाचा दुसरा देश आहे जो 6 9% शीर्षस्थानी आहे (स्रोत: http://www.yesfintech.com/data /cms/ifor-report-2018.pdf). अहवालानुसार, भारतात 1200 पेक्षा अधिक फिनटेक कंपन्या आहेत आणि संख्या वाढण्यास उत्सुक आहेत (स्त्रोत: https://taxguru.in/rbi/opportunities-challenges-fintech.html).
तथापि, भारतातील फिनटेक क्षेत्रातील त्याच्या आव्हाने देखील आहेत. त्यापैकी काही पुढील समाविष्ट करतात –
- पुरेसे भांडवल उभारणे
- रेग्युलेटरी संस्था जे जास्तीतजास्त कायदे आणि रेड टेप्स घालविते जेणेकरून नॅव्हिगेट करणे शक्य होईल
- सायबर सुरक्षा
- ग्राहकांना ऑनलाइन माध्यमामध्ये विश्वास नसणे
- इंटरनेटचा कमी प्रवेश
या आव्हाने असूनही, फिनटेक उद्योग हळू हळू वाढत आहे. आव्हाने जरी विकास मंद करीत असली तरी विकास स्थिर आहे.
आर्थिक समावेशनात आरबीआयची भूमिका
फिनटेक्सचा प्रभाव पाहून, भारतीय रिझर्व्ह बँक देखील उपभोक्त्यांमधील फायद्यासाठी प्रोत्साहन देत आहे. सरकारच्या राक्षसीकरण करण्याच्या दिशेने, आरबीआयने बाजारपेठेत पैसे कमवण्याच्या उद्देशाने सतत वाढ केली आहे. ग्राहकांना त्यांच्या व्यवहारासाठी पैसे देण्याकरिता डिझाइन केलेले नवीन आणि नाविन्यपूर्ण निराकरणांसह डिजिटल पेमेंट मोडची जाहिरात केली जात आहे. अलीकडेच आरबीआयने ‘नियामक सँडबॉक्स’ साठी एक फ्रेमवर्क सादर केले. एक नियामक सँडबॉक्स एक थेट आणि नियंत्रित वातावरण असेल जो फिनटेक्सला त्यांच्या नवीन उत्पादनांना जगासमोर सादर करण्यापूर्वी मर्यादित स्केलवर परीक्षण करण्याची परवानगी देईल. परीणाम मर्यादित प्रमाणात असेल, नकारात्मक प्रतिक्रिया झाल्यास, फिनटेकला कमी तोटा सहन करावा लागतो आणि किंमती देखील कमी होतात. यामुळे फिनटेक्सला त्यांच्या उत्पादनांची चाचणी घेण्यासाठी ‘सुरक्षित क्षेत्र’ देखील मिळेल. हा नियामक सँडबॉक्स् संकल्प एक प्रभावी मार्गाने विकसित होण्याकरिता फिनटेक्सला मोठा धक्का देईल.
फिनटेक कंपनीमध्ये आपले करियर का तयार करायचे?
पुढे जाणारा मार्ग फिनटेक्ससाठी उज्ज्वल दिसत आहे, आपण स्वत: ला प्रतिष्ठित फिनटेक कंपनी आणि संभाव्यतेने बँक संबद्ध करू शकता. टर्टमॅंटसारखे फिन्टेच गुंतवणूकदारांना वैयक्तीकृत आणि लक्ष्य-केंद्रित समाधान प्रदान करण्यात मदत करतात आणि आपण या फिनटेक सह भागीदार म्हणून, आपण एक उभ्या करिअर ग्राफ चार्ट करू शकता. टर्टमॅलिंटने त्यांच्या मोबाइल अॅप मिंटप्रोच्या मदतीने विमा सल्लागारांना अंतिम काळात यशस्वी होण्यास मदत केली आहे. म्हणून, भारत जवळच्या भविष्यात एक आश्वासक फिनटेक हब म्हणून उदयास आला म्हणून, आपण या उदयारावर चालत रहा आणि एक चांगला करियर तयार करा याची खात्री करा.